1.021 lượt xem
Tìm hiểu nghiên cứu thị trường và tầm quan trọng của việc ứng dụng nghiên cứu thị trường vào hoạt động của thương hiệu. Khám phá 5 ứng dụng nghiên cứu thị trường giúp thương hiệu phân tích hành vi người tiêu dùng, dự báo xu hướng và tối ưu chiến lược marketing.
1. Nghiên cứu thị trường là gì và vì sao lại phải ứng dụng nghiên cứu thị trường?
Nghiên cứu thị trường là quá trình thu thập, phân tích và diễn giải dữ liệu về hành vi người dùng, đối thủ cạnh tranh, xu hướng ngành và các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng. Mục tiêu của nghiên cứu thị trường giúp thương hiệu hiểu rõ khách hàng, xác định cơ hội, giảm thiểu rủi ro và xây dựng chiến lược marketing hiệu quả hơn.
Đặc biệt trong kỷ nguyên số, nơi người tiêu dùng thay đổi hành vi và kỳ vọng liên tục, việc ứng dụng nghiên cứu thị trường không chỉ hỗ trợ trong các chiến dịch ngắn hạn mà còn định hướng cho chiến lược dài hạn. Nắm bắt dữ liệu đúng cách không chỉ giúp thương hiệu phản ứng nhanh mà còn chủ động dẫn dắt xu hướng – yếu tố then chốt để thích nghi, đổi mới và tăng trưởng bền vững.
Có hai loại nghiên cứu thị trường chính, được phân loại dựa trên mục đích và phương pháp thu thập dữ liệu:
- Nghiên cứu định tính (Qualitative Research)
- Mục tiêu:
- Khám phá hành vi, động cơ, cảm xúc, và nhận thức của người tiêu dùng.
- Tìm ra những sự thật ngầm hiểu của khách hàng.
- Khám phá xu hướng mới, nhu cầu chưa được đáp ứng
- Phương pháp điển hình:
- Phỏng vấn sâu (In-depth Interview)
- Thảo luận nhóm (Focus Group Discussion)
- Quan sát hành vi (Ethnographic Research)
- Phân tích thảo luận mạng xã hội (Social Listening) – thuộc nhóm định tính hiện đại
- Nghiên cứu định lượng (Quantitative Research)
- Mục tiêu:
- Đo lường và kiểm chứng một giả định cụ thể với dữ liệu có thể thống kê.
- Đại diện cho một nhóm khách hàng lớn hơn.
- Phương pháp điển hình:
- Khảo sát online/offline (Survey)
- Thí nghiệm thị trường (A/B Testing)
- Phân tích dữ liệu lớn (Big Data Analytics)
2. 5 ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu thị trường trong thương hiệu
2.1. Phát triển sản phẩm đúng nhu cầu thị trường
Trước khi ra mắt một sản phẩm mới, thương hiệu có thể ứng dụng nghiên cứu thị trường để đánh giá tiềm năng thị trường, xác định các “pain points” và nhu cầu chưa được đáp ứng của người tiêu dùng.
Ví dụ, theo báo cáo “Vietnam Brand Footprint 2023” của Kantar, người tiêu dùng Việt Nam ngày càng ưu tiên các sản phẩm tiện lợi, dễ sử dụng và phù hợp với lối sống bận rộn. Cụ thể, các sản phẩm thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống đóng chai có mức tăng trưởng đáng kể, phản ánh nhu cầu ngày càng cao về sự tiện lợi trong tiêu dùng hàng ngày.
Nhận thấy xu hướng này, nhiều thương hiệu đã phát triển các dòng sản phẩm mới như bữa ăn nhanh, đồ uống dinh dưỡng đóng chai, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng hiện đại. Theo báo cáo Vietnam Brand Footprint 2024 của Kantar, các thương hiệu như Gấu Đỏ và Hảo Hảo tiếp tục tăng trưởng mạnh nhờ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nhanh, tiện dụng, đặc biệt tại khu vực nông thôn. Ở mảng đồ uống, Sting vươn lên vị trí thứ 2 trong top thương hiệu thành thị, còn Vinamilk và TH true MILK tiếp tục mở rộng các dòng sản phẩm tốt cho sức khỏe như sữa hạt và sữa chua uống Probi, thể hiện xu hướng tiêu dùng dinh dưỡng đang lên rõ nét.
Những dữ liệu này cho thấy các thương hiệu đã linh hoạt nắm bắt insight thị trường để phát triển các dòng sản phẩm mới như bữa ăn nhanh và đồ uống dinh dưỡng đóng chai, từ đó vừa gia tăng độ phủ, vừa tạo được sự gắn kết với nhu cầu tiêu dùng hiện đại.
2.2. Tối ưu chiến lược nội dung và truyền thông
Ứng dụng nghiên cứu thị trường không chỉ giúp thương hiệu hiểu rõ nhu cầu khách hàng mà còn là công cụ đắc lực để tối ưu hóa chiến lược nội dung và truyền thông. Thông qua dữ liệu từ các khảo sát định tính, social listening hoặc Google Trends, thương hiệu có thể xác định thông điệp nào đang tạo được cộng hưởng tốt nhất và từ đó có thể xác định những yếu tố thu hút sự chú ý và tạo ra tác động tích cực đến hành vi tiêu dùng.
Một ví dụ điển hình là chiến dịch ra mắt các bộ sưu tập nước mới của Cheese Coffee gồm Par’Tea và The Ovocado Collection. Theo dữ liệu từ YouNet Media, 41,65% thảo luận của người dùng khen ngợi màu sắc và thiết kế bao bì của các sản phẩm này. Ngoài ra, 27,68% thảo luận thể hiện ý định trải nghiệm món nước mới, và 25,69% thảo luận nhận xét hình thức món nước hấp dẫn. Những con số này cho thấy thiết kế bao bì không chỉ là yếu tố thẩm mỹ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quyết định mua hàng của khách hàng.
Từ những insights thu được, Cheese Coffee đã điều chỉnh chiến lược nội dung bằng cách tập trung vào việc quảng bá thiết kế bao bì và hình thức sản phẩm trên các kênh truyền thông. Việc này không chỉ giúp thương hiệu tăng cường nhận diện mà còn tạo ra sự kết nối mạnh mẽ với khách hàng mục tiêu, đặc biệt là giới trẻ yêu thích sự sáng tạo và thẩm mỹ trong sản phẩm.
Nghiên cứu thị trường, khi được triển khai đúng cách, chính là nền tảng giúp thương hiệu đưa ra các quyết định truyền thông có cơ sở và mang tính chiến lược. Dữ liệu từ khảo sát thị trường, Social Listening hay Google Trends không chỉ giúp thương hiệu hiểu khách hàng “nghĩ gì” và “nói gì”, mà còn chỉ ra điều gì đang thật sự tạo ra tác động đến hành vi tiêu dùng.
Trường hợp của Cheese Coffee là minh chứng rõ ràng: một yếu tố tưởng chừng chỉ mang tính hình thức như thiết kế bao bì lại có thể trở thành “đòn bẩy” kích thích trải nghiệm và hành vi mua. Như vậy, việc ứng dụng nghiên cứu thị trường để tối ưu hóa chiến lược nội dung và truyền thông không chỉ giúp thương hiệu tiếp cận đúng đối tượng khách hàng mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trên thị trường.
2.3. Đo lường mức độ hài lòng và cải thiện trải nghiệm khách hàng
Ứng dụng nghiên cứu thị trường giúp thương hiệu đánh giá mức độ hài lòng và kỳ vọng của khách hàng thông qua nhiều phương pháp khác nhau: khảo sát định lượng, phỏng vấn sâu, đánh giá NPS, phản hồi sau dịch vụ,… Việc theo dõi trải nghiệm khách hàng ở từng điểm chạm – từ trước khi mua đến sau khi sử dụng – giúp thương hiệu xác định các yếu tố gây hài lòng hay bất mãn, từ đó tối ưu quy trình vận hành và chăm sóc.
Theo phân tích của YouNet Media về ngân hàng thương mại, có đến 69,6% khách hàng phản ánh tiêu cực liên quan đến trải nghiệm tại quầy giao dịch – bao gồm thái độ nhân viên, thời gian chờ lâu và quy trình không minh bạch. Bên cạnh đó, 30,4% thảo luận tiêu cực còn lại đến từ dịch vụ ngân hàng số, trong đó khách hàng cho rằng ứng dụng mobile banking thiếu thân thiện, gặp lỗi khi giao dịch và không đáp ứng nhu cầu bảo mật nâng cao. Những phản hồi này được thu thập thông qua phân tích hàng chục nghìn thảo luận công khai trên mạng xã hội, là cơ sở để các ngân hàng rà soát lại hệ thống chăm sóc khách hàng đa kênh.
Việc ứng dụng nghiên cứu thị trường – đặc biệt là lắng nghe phản hồi thực tế từ khách hàng – cho phép thương hiệu xác định chính xác điểm nghẽn trong hành trình trải nghiệm. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ mà còn góp phần tăng mức độ hài lòng, giữ chân khách hàng cũ và xây dựng hình ảnh thương hiệu tích cực hơn trên thị trường.
2.4. Phân tích đối thủ cạnh tranh trực tiếp
Nghiên cứu thị trường không chỉ dừng lại ở khách hàng mà còn giúp thương hiệu đánh giá vị thế cạnh tranh. Thương hiệu có thể so sánh chỉ số thị phần, chiến dịch marketing, mức độ nhận biết thương hiệu để điều chỉnh chiến lược phù hợp.
Trong phân tích chiến dịch marketing trên mạng xã hội năm 2022, YouNet Media đã so sánh hiệu quả giữa hai thương hiệu chăm sóc cá nhân cho nam giới: X-Men và Romano. Kết quả cho thấy, chiến dịch “Real Men” của X-Men thu hút đến 207,8 nghìn thảo luận, chiếm hơn 60% thị phần thảo luận trong ngành, trong khi chiến dịch “The R Show 5” của Romano chỉ đạt 5,6 nghìn thảo luận, tương đương 3% so với đối thủ. Điều này cho thấy sự chênh lệch đáng kể trong hiệu quả truyền thông giữa hai thương hiệu, mặc dù cả hai đều triển khai các chiến dịch lớn với sự tham gia của nhiều người nổi tiếng.
Phân tích đối thủ cạnh tranh trực tiếp giúp thương hiệu nhận diện rõ ràng vị thế của mình trên thị trường, từ đó điều chỉnh chiến lược marketing, tối ưu hóa các chiến dịch truyền thông và nâng cao khả năng cạnh tranh.
2.5. Dự báo xu hướng thị trường và tối ưu kế hoạch dài hạn
Một trong những ứng dụng nghiên cứu thị trường quan trọng là khả năng dự báo xu hướng thị trường. Khi nắm bắt được các chủ đề đang lên hoặc thay đổi hành vi người tiêu dùng, thương hiệu có thể thiết kế sản phẩm phù hợp và “đi trước một bước”.
Chẳng hạn, theo báo cáo Appetite for Growth 2024 của Kantar, thế hệ Gen Z đang định hình lại thói quen ăn uống toàn cầu. Họ ưu tiên các bữa ăn đơn giản, nhanh chóng và linh hoạt, với 41% lựa chọn thực phẩm dựa trên yếu tố tiện lợi. Đáng chú ý, Gen Z có xu hướng theo đuổi các chế độ ăn giàu protein hoặc thuần chay nhiều hơn gấp đôi so với các thế hệ trước.
Việc dự báo và nắm bắt kịp thời các xu hướng thị trường như vậy sẽ giúp thương hiệu chủ động trong việc phát triển sản phẩm và chiến lược marketing, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh và đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thay đổi của khách hàng.
3. Kết luận: Ứng dụng nghiên cứu thị trường – nền tảng cho mọi quyết định chiến lược
Trong bối cảnh thị trường ngày càng biến động, việc ứng dụng nghiên cứu thị trường không còn là lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu bắt buộc để thương hiệu tồn tại và phát triển bền vững.
Từ phát triển sản phẩm, xây dựng nội dung truyền thông, cải thiện trải nghiệm khách hàng cho đến phân tích đối thủ và dự báo xu hướng – mỗi quyết định nếu được dẫn dắt bởi dữ liệu và insight sẽ giảm thiểu rủi ro, tối ưu nguồn lực và tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt, thương hiệu cần nhận thức được rằng nghiên cứu thị trường không chỉ là hoạt động ngắn hạn phục vụ một chiến dịch, mà là nền tảng chiến lược giúp thấu hiểu sâu sắc người tiêu dùng và thích nghi nhanh chóng với những thay đổi của môi trường kinh doanh. Thương hiệu nào biết khai thác đúng cách sẽ có lợi thế trong việc ra quyết định và duy trì tăng trưởng bền vững.
Tìm hiểu thêm: Nghiên cứu thị trường: 6 bước cơ bản để thực hiện hiệu quả