1.061 lượt xem
Trong bối cảnh Gen Z chủ yếu tìm kiếm và đưa ra quyết định trên mạng xã hội, việc “lên sóng đúng mùa”, chỉ bắt đầu triển khai hoạt động khi mùa thi tốt nghiệp – đại học gần kề, là chưa đủ. Các trường cần hiện diện đúng thời điểm, đúng vai trò và đủ sức thuyết phục tại từng giai đoạn. Dữ liệu từ YouNet Media ghi nhận, riêng trong mùa xét tuyển (tháng 6-8/2024) có khoảng 1,25 triệu thảo luận đến từ 35 trường đại học tư – chiếm 60% tổng thảo luận trong cả năm. Vậy liệu có phải các trường đại học tư chỉ tập trung truyền thông vào thời điểm vàng?
Theo thống kê từ Bộ Giáo dục & Đào tạo, tính đến cuối năm 2024, Việt Nam có tổng cộng 278 cơ sở giáo dục đại học, trong đó 67 trường là ngoài công lập (bao gồm đại học tư thục và các trường có vốn đầu tư nước ngoài), chiếm khoảng 24,1% về số lượng. Đáng chú ý, hơn 40% các trường đại học tư có sự tham gia của các tập đoàn kinh tế lớn như Vingroup, FPT, Nguyễn Hoàng Group. Nhờ đó, hệ thống đại học tư như VinUni, FPT University, Hoa Sen, HUTECH,… ngày càng được đầu tư bài bản về cơ sở vật chất, công nghệ lẫn chiến lược truyền thông, tạo nên một mặt bằng cạnh tranh hoàn toàn mới trong khối ngoài công lập.
Thực tế này cho thấy các trường đại học tư đang đối mặt với áp lực cạnh tranh kép. Một mặt cần phải khẳng định vị thế trước khối công lập chiếm ưu thế về số lượng, mặt khác là phải liên tục “nâng chuẩn” để không bị bỏ lại trong chính cuộc đua nội bộ giữa các trường tư.
Trong bối cảnh đó, truyền thông và xây dựng thương hiệu không còn là lựa chọn, mà trở thành yếu tố sống còn. Nhất là khi phụ huynh và học sinh ngày càng chủ động tìm hiểu, đánh giá và so sánh thông tin về các trường thông qua mạng xã hội.
Dữ liệu Social Listening từ YouNet Media ghi nhận trong năm 2024, MXH có hơn 2,6 triệu thảo luận xoay quanh các trường đại học tư. Đặc biệt, giai đoạn từ tháng 6 -tháng 8, khi học sinh phải ra quyết định chọn trường, YouNet Media ghi nhận lượng thảo luận tăng đột biến, chiếm 60% tổng lượng thảo luận cả năm.
Tuy nhiên,câu hỏi đặt ra là: Liệu chỉ “lên sóng đúng mùa” thì các trường đại học tư có thể trụ vững trong hành trình truyền thông ngày càng dài hơi và cạnh tranh?
1. Xu hướng thảo luận về hoạt động tuyển sinh của khối đại học tư trên mạng xã hội
Nguồn thu của các trường đại học tư tại Việt Nam chủ yếu đến từ học phí. Chẳng hạn, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành có tổng thu 1.162,4 tỷ đồng, trong đó 1.141 tỷ đồng từ học phí; Trường Đại học Công nghệ TP.HCM thu 1.145 tỷ đồng, chủ yếu từ học phí .
Tuyển sinh là hoạt động “sống còn” của các thương hiệu giáo dục đại học ngoài công lập. Do đó thay vì chỉ tập trung vào mùa cao điểm, hoạt động truyền thông hiện nay đã được triển khai xuyên suốt cả năm, với các hoạt động và nội dung phù hợp cho từng giai đoạn. Dữ liệu từ YouNet Media ghi nhận 3 giai đoạn truyền thông chính:
- Giai đoạn định hướng (tháng 2-tháng 5)
- Giai đoạn xét tuyển (tháng 6- tháng 8)
- Giai đoạn nhập học (tháng 9-tháng 10)
1.1 Giai đoạn định hướng (Tháng 2 – Tháng 5): Xây dựng nhận diện sớm để chiếm ưu thế trong lựa chọn của thí sinh
Từ tháng 2 đến tháng 5, mạng xã hội đã bắt đầu sôi động với các chủ đề xoay quanh ngành học, trường học và thông tin tuyển sinh. Theo dữ liệu từ YouNet Media, thảo luận trong giai đoạn này sẽ xoay quanh các chủ đề như nhóm ngành học với 14,48K thảo luận, chất lượng giảng dạy đạt 8,55K và đời sống sinh viên ghi nhận gần 4K thảo luận.
Đây là giai đoạn mà các trường đại học tư đẩy mạnh hoạt động định hướng thông qua các sự kiện trải nghiệm như Campus Tour, Job Fair, lớp học thử, talkshow hướng nghiệp, kết hợp nội dung truyền thông sáng tạo trên TikTok. Nội dung review trường trên hội nhóm cộng đồng như Đại học đừng học đại, Học sinh Hà Nội, cộng đồng của trường,… hoặc đến từ các sinh viên đang theo học cũng được các sinh viên tương lai đặc biệt quan tâm, với tổng cộng hơn 17,21K thảo luận.
Những cái tên nổi bật trong giai đoạn này (T2 – T5/2024) có thể kể đến: Đại học FPT dẫn đầu với 92,27K thảo luận, theo sau là Đại học Văn Lang (87,94K) và UIT – Đại học Công nghệ thông tin Thành phố Hồ Chí Minh (71,87K).
Đây là giai đoạn “chạy đà” quan trọng, khi thí sinh và phụ huynh bắt đầu hình thành tiêu chí lựa chọn nhưng chưa chịu tác động mạnh từ các chiến dịch tuyển sinh dồn dập. Những thương hiệu xuất hiện đúng thời điểm, cung cấp thông tin phù hợp và nhất quán với hình ảnh chuyên nghiệp có khả năng định vị sớm trong tâm trí người học. Các ấn tượng ban đầu – dù chưa dẫn đến quyết định ngay nhưng đóng vai trò then chốt trong việc hình thành thiện cảm và ảnh hưởng đến lựa chọn ở giai đoạn sau. Đây là lợi thế mà truyền thông ngắn hạn, chạy theo mùa khó có thể bù đắp.
1.2 Giai đoạn xét tuyển (Tháng 6 – 8) mùa cao điểm truyền thông – thời điểm thương hiệu cần thuyết phục để được lựa chọn
Từ tháng 6 đến tháng 8, chủ đề tuyển sinh bước vào giai đoạn cao điểm, với hơn 1,26 triệu thảo luận – chiếm hơn 60% tổng lượng thảo luận cả năm. Đây là thời điểm gắn liền với kỳ thi THPT quốc gia, công bố điểm thi, điều chỉnh nguyện vọng và công bố kết quả xét tuyển – đồng thời cũng là lúc các trường tư bước vào giai đoạn “tăng tốc”.
Những mối quan tâm hàng đầu trong giai đoạn này của phụ huynh/ học sinh chuyển hẳn sang các yếu tố có tính quyết định: cơ sở vật chất ghi nhận 18,6K thảo luận, theo sau là học phí với 13,1K và chất lượng giảng viên ở mức 7,5K thảo luận.
Sự gia tăng thảo luận xoay quanh học phí, cơ sở vật chất và chất lượng giảng viên phản ánh rõ giai đoạn thí sinh đang bước vào quá trình so sánh và ra quyết định cuối cùng. Đây là thời điểm mà các tiêu chí lựa chọn được cụ thể hóa, nhà trường cần đáp ứng nhu cầu thông tin một cách minh bạch, nhất quán – từ thông tin chính thức đến trải nghiệm thực tế được chia sẻ bởi sinh viên. Đây cũng là giai đoạn mà thông điệp truyền thông tuyển sinh dễ bị trùng lặp, khiến sự khác biệt thương hiệu nếu không được định vị rõ ràng sẽ rất dễ bị nhòa đi giữa “biển thông tin” tuyển sinh.
Ở phía các trường đại học tư, hoạt động truyền thông trong giai đoạn này diễn ra dày đặc, từ livestream tư vấn chọn ngành – chọn nguyện vọng, công bố điểm xét tuyển – học bổng, đến chuỗi nội dung review trường tăng mạnh trên TikTok. Bên cạnh đó, các hoạt động của trường dành cho các sinh viên đang theo học hoặc các hoạt động do sinh viên tổ chức như talkshow, guitar show, The Face of Phenikaa… cũng trở thành điểm chạm quan trọng giúp lan tỏa cảm xúc và khẳng định chất lượng, danh tiếng của trường.
Dữ liệu từ SocialHeat, YouNet Media cho thấy, trong giai đoạn này năm trước (T6 – T8/2024), các trường Đại học nổi bật có thể gọi tên: Đại học Văn Lang với 134,2K thảo luận, tiếp theo là FPT University (122,54K thảo luận), UIT (97,73K thảo luận).
Đây không còn là thời điểm để giới thiệu, mà là giai đoạn quan trọng để thuyết phục. Người học đã định hình lựa chọn, và thương hiệu trường cần có lý do đủ mạnh để được chọn. Truyền thông cần đi thẳng vào điều quan trọng nhất với người học: trải nghiệm học tập, hỗ trợ tài chính, cũng như độ tin cậy về uy tín thương hiệu của trường và đội ngũ giảng viên.
1.3 Giai đoạn nhập học (Tháng 9 – 10) – thời điểm trường đại học đẩy mạnh truyền thông chào đón tân sinh viên và tạo nền tảng lan tỏa cho mùa tuyển sinh tiếp theo
Khi mùa tuyển sinh chính thức khép lại, tháng 9 đến tháng 10 trở thành thời điểm để các trường chuyển trọng tâm từ thu hút sang gắn kết. Đây là giai đoạn các hoạt động chào đón tân sinh viên được đẩy mạnh, không chỉ nhằm xây dựng trải nghiệm đầu vào tích cực, mà còn tạo tiền đề lan tỏa thương hiệu một cách tự nhiên trên mạng xã hội – đặc biệt là TikTok và Facebook.
Nhiều trường duy trì sự hiện diện truyền thông bằng chuỗi nội dung gần gũi và cảm xúc như concert chào mừng tân sinh viên, chuỗi nội dung từ sinh viên năm nhất, vlog nhập học, và các hoạt động kết nối cộng đồng sinh viên mới. Ngoài ra., những hình ảnh đời sống học đường chân thực được lan truyền không chỉ trong nội bộ, mà còn thu hút sự quan tâm từ nhóm thí sinh ở mùa tuyển sinh kế tiếp – những người đang bắt đầu quan sát để hình thành lựa chọn sớm.
Dữ liệu từ YouNet Media ghi nhận, giai đoạn này (T9 – T10/2024) có thể kể đến: Đại học Văn Lang tiếp tục dẫn đầu thảo luận trong giai đoạn này với 42,1K thảo luận, theo sau là Đại học FPT với 39,58K thảo luận, Đại học Công nghệ thông tin TP.HCM – 19,2K thảo luận.
Giai đoạn nhập học không chỉ là điểm kết thúc của hành trình tuyển sinh, mà còn là điểm khởi đầu của một chu kỳ lan tỏa mới. Những chia sẻ thật từ sinh viên năm nhất – nếu được khuyến khích và khai thác đúng cách – có thể trở thành chất liệu truyền thông mạnh mẽ, góp phần định hình nhận diện thương hiệu đại học trong mùa tuyển sinh tiếp theo.
Mỗi giai đoạn trong hành trình tuyển sinh đòi hỏi trường đại học không chỉ xuất hiện, còn phải đáp ứng được kỳ vọng của người học tại thời điểm đó. Giai đoạn định hướng (tháng 2 – 5), nhà trường xuất hiện như một “người hướng dẫn” – thông qua các hoạt động trải nghiệm, hướng dẫn chọn ngành, nội dung sáng tạo giới thiệu về trường & nội dung từ sinh viên đang theo học. Đến giai đoạn xét tuyển (tháng 6 – 8) – đây là thời điểm “căng thẳng” nhất với cả thí sinh và nhà trường khi mà họ cần ra quyết định nên học ngành gì ở trường nào. Do đó, thông điệp lúc này cần rõ ràng, thực tế (học phí, học bổng, cơ sở vật chất, lộ trình học, cơ hội việc làm,…). Trong khi đó, giai đoạn nhập học (tháng 9 – 10) là lúc mà nhà trường tạo ấn tượng với tân sinh viên thông qua sự kiện giới thiệu, chào đón, câu lạc bộ và chính những chia sẻ tự nhiên từ tân sinh viên sẽ có sức lan tỏa mạnh mẽ. Chiến lược truyền thông hiệu quả không nằm ở việc làm nhiều, mà ở việc làm đúng vai – đúng thời điểm – đúng nhu cầu của người học trong từng giai đoạn cụ thể.
Dữ liệu Social Listening không chỉ cho thấy mức độ sôi động theo từng giai đoạn tuyển sinh, mà còn phản ánh sự khác biệt rõ rệt trong cách các trường đại học xây dựng chiến lược truyền thông. Có trường tập trung mạnh vào mùa xét tuyển, nhưng cũng có những thương hiệu duy trì được sự hiện diện liên tục từ rất sớm. Vậy đâu là TOP 10 thương hiệu trường đại học tư thục nổi bật nhất trên mạng xã hội năm 2024?
2. TOP 10 trường đại học tư thục nổi bật nhất trên mạng xã hội năm 2024
Theo ghi nhận từ YouNet Media, 10 trường đại học tư thục có lượng thảo luận nổi bật nhất trên mạng xã hội trong năm 2024 đã thu hút tổng cộng hơn 1,62 triệu lượt thảo luận. Trong đó, Đại học Văn Lang, Đại học FPT và Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) là ba trường đại học ngoài công lập được thảo luận nhiều nhất trên mạng xã hội.
Những hoạt động tạo ra nhiều thảo luận nhất trên mạng xã hội trong mùa tuyển sinh 2024 có thể chia thành ba nhóm chính, phản ánh rõ cách các trường đại học tận dụng từng thời điểm để kết nối với người học.
Đầu tiên là các nội dung mang tính tương tác cao, bắt trend trên mạng xã hội và thúc đẩy sáng tạo từ cộng đồng sinh viên. Đây thường là những hoạt động vui nhộn, gần gũi – như video theo phong cách TikTok, thử thách sáng tạo, nội dung “kể chuyện đời sống sinh viên” – nơi người học chủ động chia sẻ và tạo nên làn sóng lan tỏa tự nhiên cho thương hiệu trường.
Thứ hai đến từ các sự kiện trọng điểm trong năm học như lễ tốt nghiệp, lễ khai giảng hoặc hoạt động chào đón tân sinh viên. Đây là những thời điểm thu hút sự chú ý của đông đảo sinh viên, phụ huynh và cộng đồng cựu sinh viên, từ đó góp phần tăng độ nhận diện và củng cố uy tín thương hiệu giáo dục.
Thứ ba là các hoạt động liên quan tuyển sinh, như livestream tư vấn chọn ngành – chọn trường, các talkshow định hướng nghề nghiệp, cho đến nội dung ngắn dạng video hoặc bài viết về cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, review từ sinh viên đang theo học,… Đây là nhóm nội dung có vai trò lớn trong việc cung cấp thông tin và dẫn dắt hành vi ra quyết định của người học, đặc biệt ở giai đoạn xét tuyển.
Việc duy trì được sự hiện diện liên tục và linh hoạt giữa ba nhóm nội dung này chính là điểm chung nổi bật của các thương hiệu trong TOP 10 – đồng thời là cơ sở để hình thành độ phủ và mức độ yêu thích thương hiệu bền vững trên mạng xã hội.
Gợi ý nào cho các trường đại học tư mùa tuyển sinh 2025?
Năm 2025 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong quy trình tuyển sinh – đặc biệt là việc bỏ xét tuyển sớm, công khai quy tắc quy đổi điểm trúng tuyển và không giới hạn tổ hợp xét tuyển. Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến kế hoạch xét tuyển của các trường, mà còn tạo ra tâm lý hoang mang, mơ hồ cho cả phụ huynh và học sinh.
Đây là thời điểm mà vai trò của truyền thông không còn đơn thuần là giới thiệu ngành, lộ trình học, mà nhà trường cần đóng vai trò người hướng dẫn, giúp phụ huynh, học sinh hiểu quy chế mới, an tâm đưa ra quyết định chọn trường.
Một số gợi ý cụ thể cho các trường đại học trong mùa tuyển sinh 2025:
Ưu tiên nội dung hướng dẫn – giải thích – làm rõ
Nhà trường cần chủ động chuẩn bị các nhóm nội dung thông tin chính quy làm rõ cách thức xét tuyển năm nay (educating content) sẽ diễn ra như thế nào, tác động gì đến học sinh, các timeline cần lưu ý… Thông báo đầy đủ những chính sách hỗ trợ sinh viên, cơ hội nhận học bổng, bộ môn & giáo trình mới; cẩm nang hướng dẫn học sinh nên làm gì để nắm bắt cơ hội,… Đây là những câu hỏi mà phụ huynh và thí sinh cần được trả lời rõ ràng, nhất quán và dễ hiểu – đặc biệt trên social media.
Tăng cường tư vấn 1:1
Khi các quy định thay đổi, học sinh càng cần được “đối thoại, giải đáp” (engaging content) bên cạnh việc “nghe thông báo”. Chính vì thế, định dạng nội dung dưới format chia sẻ, trò chuyện cần được triển khai đồng bộ, xen kẽ bên cạnh nội dung cung cấp thông tin chính quy để xây dựng hình ảnh thân thiện, dễ tiếp cận cho trường. Các hoạt động như livestream trả lời câu hỏi, mở inbox hỗ trợ xét tuyển, hoặc tư vấn trực tiếp từ chuyên gia,… sẽ tạo cảm giác đồng hành và giảm áp lực thông tin.
Lắng nghe những mối quan tâm, lo lắng của phụ huynh và học sinh để chủ động đưa ra những kịch bản truyền thông phù hợp
Ở mỗi giai đoạn quan trọng trong hành trình tuyển sinh, phụ huynh và học sinh đều có những mối bận tâm riêng. Việc theo dõi thảo luận và hiểu đúng mối quan tâm tại từng thời điểm sẽ giúp nhà trường điều chỉnh nội dung và cách truyền tải thông tin một cách linh hoạt, đúng lúc. Đặc biệt trong bối cảnh quy chế xét tuyển liên tục thay đổi, thông tin thiếu kiểm chứng dễ lan nhanh trên mạng xã hội, thì việc lắng nghe kịp thời và chuẩn bị sẵn các kịch bản phản hồi phù hợp chính là cách để nhà trường giữ được thế chủ động trong mùa tuyển sinh nhiều biến động.
Tuyển sinh không còn là một chiến dịch ngắn hạn, mà là một hành trình truyền thông liên tục, đòi hỏi sự thấu hiểu và phản ứng kịp thời từ phía nhà trường. Từ việc hiện diện sớm để gợi mở lựa chọn, đến giai đoạn “chốt đơn” cần minh bạch và nhất quán, và sau đó là lan tỏa cảm xúc từ những trải nghiệm đầu vào – mỗi điểm chạm đều cần được tính toán kỹ lưỡng và triển khai với vai trò phù hợp. Trong cuộc đua tuyển sinh 2025 sắp tới, trường nào hiểu rõ hành trình lựa chọn, trường đó sẽ giữ được vị trí trong tâm trí – và trong quyết định – của thế hệ sinh viên tiếp theo.
